30 მარტი 2023

რა არის კიბერბულინგი და როგორ უნდა შევაჩეროთ იგი? (ნაწილი II)

რა არის კიბერბულინგი და როგორ უნდა შევაჩეროთ იგი? (ნაწილი I), 5. კიბერბულინგის მსხვერპლი ვარ, თუმცა ამ თემაზე მშობლებთან საუბარი მაშინებს. რა მიდგომას მივმართო მათთან საუბრისას?, გაეროს ბავშვთა ფონდი:, თუკი კიბერბულინგის მსხვერპლი ხართ, უპირველეს ყოვლისა გაესაუბრეთ უფროსს, რომელსაც ენდობით, ვისთანაც გულის გადაშლა უსაფრთხოდ მიგაჩნიათ. ყველასათვის მარტივი როდია მშობლებთან საუბარი. თუმცა, შეგიძლიათ გადადგათ ისეთ ნაბიჯები, რაც ამ პროცესს შეამსუბუქებს. შეარჩიეთ ისეთი დრო, როცა დარწმუნებული იქნებით, რომ მათი სრული ყურადღება თქვენ დაგეთმობათ. აუხსენით…, 6. როგორ დავარწმუნო კიბერბულინგის მსხვერპლი მეგობრები, რომლებსაც არავისთან სურთ მომხდარის შესახებ გაზიარება, რომ აღნიშნული ინციდენტი გაასაჩივრონ?, გაეროს ბავშვთა ფონდი: , ყველა შეიძლება, გახდეს კიბერბულინგის მსხვერპლი. თუკი თქვენ გარშემო გეგულებათ ვინმე, ვინც კიბერბულინგის მსხვერპლი გახდა, სცადეთ მისი დახმარება. მოუსმინეთ თქვენს მეგობარს. რატომ არ სურს კიბერბულინგის შესახებ შეტყობინების გაკეთება? როგორ გრძნობს თავს? დაეხმარეთ, გააცნობიეროს, რომ შემთხვევის ოფიციალური უწყებებისთვის ცნობა არ არის აუცილებელი, მთავარია…, Facebook/Instagram, გვესმის, რომ რთულია ბულინგზე საუბარი და ჩივილი, თუმცა ყველა იმსახურებს, რომ თავს გრძნობდეს უსაფრთხოდ ინლაინ პლატფორმებზე. თუ თქვენი მეგობარი კიბერბულინგს განიცდის, გაამხნევეთ და სთხოვეთ, რომ გაესაუბროს მშობელს, მასწავლებელს ან სხვა ზრდასრულს, რომელსაც ენდობა. შინაარსის ან ანგარიშის შესახებ შეტყობინების გაკეთება ფეისბუქსა და ინსტაგრამზე ანონიმურია…, Snapchat, შენ და შენს მეგობრებს შეიძლება, სულაც არ გეხალისებათ ტექნოლოგიურ პლატფორმებზე გარკვეული შემთხვევების შესახებ შეტყობინების გაკეთება, თუმცა სნეპჩეტზე ყველაფერი გაცილებით მარტივი და, რაც მთავარია, ანონიმურია. და გახსოვდეთ, ფოტოსა და ვიდეოს, შეტყობინებებისა და ანგარიშების შესახებ შეტყობინების გაკეთება შეგიძლიათ როგორც თქვენი, ასევე თქვენი მეგობრის…, Tiktok, თუკი ფიქრობთ, რომ ტიკტოკზე ვინმე ბულინგის ან შევიწროების მსხვერპლია, მათ დასახმარებლად რამდენიმე ნაბიჯის გადადგმა შეგიძლიათ. მაგალითად, კონფიდენციალურად მოგვმართეთ, რათა შესაბამისი ღონისძიებების გატარება და შენი მეგობრის დაცვა შევძლოთ. თუკი იცნობთ ამ ადამიანს, შეეხმიანეთ და სთხოვეთ, რომ გაეცნოს ჩვენს სახელმძღვანელოს ბულინგის პრევენციის შესახებ,…, Twitter, თუკი თქვენი მეგობარი კიბერბულინგს განიცდის, გაამხნევეთ და სთხოვეთ, რომ გაესაუბროს მშობელს, მასწავლებელს ან სხვა ზრდასრულს, რომელსაც ენდობა. თუკი თქვენს მეგობარს არ აქვს სურვილი მომხდარის შესახებ გააკეთოს განაცხადი, მათ ნაცვლად თქვენ შეგიძლიათ, იმოქმედოთ და ე.წ. მოწმის ანგარიში გამოგვიგზავნოთ. აღნიშნული შეიძლება მოიცავდეს საჩივარს პერსონალური…, 7. როგორ შევაჩეროთ კიბერბულინგი ინტერნეტზე უარის თქმის გარეშე?, გაეროს ბავშვთა ფონდი: , ონლაინ ყოფნას ძალიან ბევრი უპირატესობა აქვს. თუმცა, როგორც არაერთი რამ ცხოვრებაში, ინტერნეტის მოხმარებასაც მრავალი რისკი ახლავს თან. შესაბამისად, უნდა ვისწავლოთ, თუ როგორ დავიცვათ თავი მათგან. კიბერბულინგის შემთხვევაში, შეიძლება, მოგინდეთ, რომ წაშალოთ გარკვეული აპლიკაციები ან რაღაც დროის განმავლობაში, საერთოდ აღარ გამოიყენოთ ციფრული პლატფორმები და…, Facebook/Instagram, ჩვენ გამუდმებით ვცდილობთ ახალი ტექნოლოგიების განვითარებას, რათა გავაძლიეროთ პოზიტიური ინტერაქცია და საზიანო კონტენტის წინააღმდეგ ქმედითი ნაბიჯები გადავდგათ, შევქმნათ ახალი ინსტრუმენტები ჩვენი მომხმარებლებისათვის, რათა მათ მეტი კონტროლი მივანიჭოთ ჩვენი პლატფორმის მოხმარებისას. წარმოგიდგენთ რამდენიმე მაგალითს ინსტაგრამიდან: როდესაც მომხმარებელი…, Tiktok, ჩვენი მიზანია, შევქმნათ უსაფრთხო და სტუმართმოყვარე გარემო, სადაც ყველა ადამიანი შეძლებს გამოხატოს საკუთარი თავი. ჩვენ მიერ შემუშავებულ მომხმარებლის სახელმძღვანელოში ხაზგასმით არის აღნიშნული, რომ ჩვენ არ მოვითმენთ ჩვენი წევრების შერცხვენას, ჩაგვრასა და შევიწროებას. ტექნოლოგიისა და მოდერატორთა გუნდის დახმარებით, ვცდილობთ, გამოვავლინოთ და აღვკვეთოთ…, Twitter, ტვიტერზე ყოველდღიურად მილიონობით ადამიანი აზიარებს მოსაზრებებს, შესაბამისად, უამრავი ისეთი რამ იდება, რასაც არ ვეთანხმებით. სწორედ ეს არის საჯაროდ აზრთა გაცვლა-გამოცვლის ერთ-ერთი მთავარი სიკეთე, რომ კონსტრუქციული დისკუსიისა და უთანხმოებით ავიმაღლოთ ცოდნა. თუმცა, ხანდახან გამოჩნდებიან ხოლმე ისეთი მომხმარებლები, რომელთა მოსმენაც აღარ შეგვიძლია. მათი…, 9. ისჯება თუ არა კიბერბულინგი?, UNICEF: , სკოლების უმეტესობა ბულინგს ძალიან სერიოზულად ეკიდება და მის წინააღმდეგ ზომებსაც იღებს. თუ სკოლაში გახდით კიბერბულინგის მსხვერპლი, აუცილებლად აცნობეთ შემთხვევის შესახებ სკოლის ადმინისტრაციას. ადამიანები, რომლებიც ძალადობის ნებისმიერი ფორმის მსხვერპლნი არიან, მათ შორის, ბულინგისა და კიბერბულინგის, სარგებლობენ უფლებით, რომ მოითხოვონ მოძალადისთვის…, 10. როგორც ჩანს, ტექნოლოგიურ კომპანიებს დიდად არ ანაღვლებს ონლაინ ბულინგი და ჩაგვრა. რეალურად, ეკისრებათ თუ არა მათ რაიმე სახის პასუხისმგებლობა?, გაეროს ბავშვთა ფონდი: , ტექნოლოგიური კომპანიები დღითიდღე მეტ ყურადღებას იჩენენ ონლაინ ბულინგის მიმართ. მათი უმრავლესობა ახალ-ახალ საშუალებას წარმოგვიდგენს, თუ როგორ უპირისპირდებიან კიბერბულინგს და როგორ იცავენ მათ მომხმარებლებს ახალი ინსტრუმენტების, სახელმძღვანელოებისა და გასაჩივრების გზების საშუალებით. თუმცა, ის მოსაზრებაც მართალია, რომ აღნიშნული ზომების მიღმა კიდევ…, 11. არსებობს თუ არა ბულინგის საწინააღმდეგო ონლაინ საშუალებები, რომლებსაც ბავშვები და მოზარდები გამოიყენებდნენ?, გაეროს ბავშვთა ფონდი:  თითოეული სოციალური პლატფორმა გვთავაზობს სხვადასხვა ინსტრუმენტს (იხ. ჩამონათვალი ქვემოთ), რომელიც გვაძლევს საშუალებას, გადავწყვიტოთ, ვის მივცეთ ჩვენს პოსტებზე კომენტარის გაკეთების ან მისი ნახვის უფლება, ვის შეუძლია ჩვენთან პირდაპირ კონტაქტის დამყარება. ასევე, გვაქვს საშუალება, რომ ბულინგის შემთხვევები გავასაჩივროთ.…, Facebook/Instagram,  ფეისბუქი და ინსტაგრამი ბულინგის საწინააღმდეგო არაერთ ინსტრუმენტს გთავაზობთ: შესაძლებლობა გაქვთ, დაბლოკოთ ნებისმიერი ადამიანი და მასთან დაკავშირებული არსებული ან ახლად შექმნილი ანგარიშები; შეგიძლიათ, ისე დაადუმოთ მომხმარებელი, რომ მან ამის შესახებ ინფორმაცია ვერ მიიღოს; შეგიძლიათ, შეზღუდვა დააწესოთ რომელიმე მომხმარებლის მისამართით თქვენი ანგარიშის…, Snapchat, გვსურს, რომ თინეიჯერები და მოზარდები იცნობდნენ სნეპჩეთის დაბლოკვისა და წაშლის ფუნქციებს. მომხმარებლის ავატარზე დაწკაპუნებით, ზედა მარჯვენა კუთხეში გამოვა სამწერტილიანი მენიუ, რომლის გახსნის შემთხვევაში, დაინახავთ „მეგობრობის მართვის“ ღილაკს, რომელიც შესაძლებლობას გაძლევთ, რომ ეს მომხმარებელი დაბლოკოთ, წაშალოთ ან მის შესახებ საჩივარი გამოგვიგზავნოთ…, Tiktok, გარდა იმისა, რასაც ჩვენი უსაფრთხოების გუნდი აკეთებს ბულინგისა და შევიწროების აღსაკვეთად, მომხმარებელს დამატებით ინსტრუმენტებსაც ვთავაზობთ, რათა თავიანთი ტიკტოკის მართვა შეძლონ. სრული ინფორმაციის მისაღებად, ეწვიეთ უსაფრთხოების ცენტრს. აქ კი რამდენიმე მნიშვნელოვან ფუნქციაზე გავამახვილებთ ყურადღებას: შეგიძლიათ, განსაზღვროთ, ვინ გააკეთოს კომენტარი…, Twitter, ჩვენი მიზანია, რომ ტვიტერზე ყველა უსაფრთხოდ გრძნობდეს თავს. შესაბამისად, გამუდმებით ვცდილობთ, რომ გავაუმჯობესოთ ინსტრუმენტები, რათა ჩვენმა მომხმარებლებმა უფრო დაცულად იგრძნონ თავი და თავიანთი ციფრული პლატფორმის განკარგვა შეძლონ. ქვემოთ თავი მოვუყარეთ იმ ხერხებს, რომელსაც ტვიტერის ნებისმიერმა მომხმარებელმა უნდა მიმართოს: თავად განსაზღვრეთ, ვის…
28 მარტი 2023

რა არის პანიკური შეტევა?

პანიკური შეტევა არის შიშის და შფოთვის ძლიერი განცდა. ის ხშირად მაშინ გვემართება, როცა ვღელავთ ჩვენს ცხოვრებაში მიმდინარე მოვლენაზე, ან თუ სირთულესთან ან სტრესთან მოგვიწია გამკლავება. პანიკური შეტევები შეიძლება ძალიან საშიშად მოგვეჩვენოს, განსაკუთრებით ბავშვობაში, მაგრამ, როგორც წესი, სათანადო მკურნალობით მათი შეწყვეტა შესაძლებელია. მნიშვნელოვანია…, რა არის პანიკური შეტევა?, პანიკური შეტევა არის შიშისა და შფოთვის განცდა, რომელიც შეიძლება მოულოდნელად დაგვეუფლოს და რომელსაც ჩვეულებრივ თან ახლავს ძლიერი ფიზიკური სიმპტომები, როგორიცაა თავბრუსხვევა, ქოშინი და გულის აჩქარება. ბევრი ბავშვი პანიკური შეტევის დროს გრძნობს საზარელ შიშს, თითქოს ეს ესაა რაღაც საშინელება მოხდება. ეს გრძნობა შეიძლება დაგვეუფლოს მაშინაც კი, როცა…, რა იწვევს პანიკურ შეტევებს?, ყოველთვის ნათელი არ არის, თუ რა იწვევს პანიკურ შეტევებს ბავშვებსა და მოზრდილებში. ის, რაც დანამდვილებით ვიცით, არის რომ პანიკური შეტევა შეიძლება გამოიწვიოს ნერვიულობამ, რთულმა ან სტრესულმა გამოცდილებამ. ასეთი სიტუაცია შეიძლება იყოს: • სახლში ან სკოლაში გამოცდილი სირთულეების გამო შფოთვა • ნერვიულობა ისეთი თემების გარშემო, როგორიცაა გამოცდები,…, პანიკური შეტევები ბავშვებსა და მოზარდებში, პანიკური შეტევები ხშირად  მოზარდობის პერიოდში იწყება, თუმცა შეიძლება ბავშვობაშიც დაიწყოს. შეტევამ შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერი შფოთვა, ასევე გავლენა მოახდინოს ბავშვის განწყობის ან ფუნქციონირების სხვადასხვა ასპექტზე. ზოგიერთი ბავშვი იწყებს ისეთი სიტუაციებიდან გაქცევას, სადაც პანიკური შეტევა შეიძლება დაემართოს. შფოთვის შესამცირებლად მოზარდებმა…, პანიკური შეტევის ნიშნები და სიმპტომები, თუ თქვენი შვილი განიცდის პანიკურ შეტევას, ის შეიძლება თავს უკონტროლოდ გრძნობდეს, ეშინოდეს, რომ მის სხეულს საფრთხე ემუქრება ან თუნდაც ეგონოს, რომ კვდება. ჩვენს სხეული პანიკურ შეტევებზე სხვადასხვა გზით რეაგირებს. ასეთი რეაქცია შეიძლება იყოს: • სუნთქვის შეკვრა, სწრაფი სუნთქვა ან სუნთქვის გაძნელება • თავბრუსხვევა ან გონების დაკარგვის შეგრძნება •…, როგორ დავეხმაროთ ბავშვს პანიკურ შეტევასთან გამკლავებაში, პანიკური შეტევის მართვის პირველი ნაბიჯია იმის ცოდნა, თუ რა იწვევს შეტევას. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, რას გრძნობს, რაზე შფოთავს, რა სტრესავს. არის თუ არა კონკრეტული სიტუაციები ან ადგილები, რომელიც აშინებს? ეს ცოდნა დაეხმარება ბავშვს დაფიქრდეს ამ სიტუაციებთან გამკლავების გზებზე. პანიკური შეტევის დროს, ბავშვმა შეიძლება იგრძნოს, რომ კარგავს კონტროლს,…, როდის მივმართოთ პროფესიონალს, პანიკური შეტევების მძიმე შემთხვევებში ბავშვს ან მოზარდს შეიძლება სახლიდან გასვლისაც კი ეშინოდეს. თუ შეამჩნევთ, რომ თქვენს შვილს პანიკური შეტევების განმეორებადი სიმპტომები აქვს, დროა ექიმს მიმართოთ. პანიკური შეტევის სიმპტომების მქონე ბავშვი ან მოზარდი პირველ რიგში ოჯახის ექიმის ან პედიატრის მიერ უნდა შეფასდეს. თუ სიმპტომების გამომწვევ მიზეზად ვერ…
20 მარტი 2023

გაეროს ბავშვთა ფონდის მიერ ჩატარებული ტრენინგების შედეგად, იაშვილის სახელობის ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფოს ექიმებმა და ექთნებმა გაიუმჯობესეს პაციენტთან კომუნიკაციის დამყარების უნარ-ჩვევები

2023 წლის 20 მარტი, თბილისი, საქართველო.  - გაეროს ბავშვთა ფონდისა და იაშვილის ბავშვთა საავადმყოფოს თანამშრომლობით, 300 ექიმისა და ექთნისთვის ჩატარდა ტრენინგ-კურსები, რომელიც მიზნად ისახავდა პაციენტთან კომუნიკაციის დამყარების უნარ-ჩვევების გაუმჯობესებას. ტრენინგი მოიცავდა ისეთ საკითხებს, როგორიცაა სამედიცინო პრაქტიკის ეთიკური და სამართლებრივი…
17 მარტი 2023

რა არის კიბერბულინგი და როგორ უნდა შევაჩეროთ იგი? (ნაწილი I)

გაეროს ბავშვთა ფონდის სპეციალისტებს, კიბერბულინგისა და ბავშვთა დაცვის საკითხებზე მომუშავე საერთაშორისო ექპერტებს ფეისბუქის, ინსტაგრამის, ტიკტოკისა და ტვიტერის წარმომადგენლებთან ერთად ვთხოვეთ, რომ პასუხი გაეცათ კიბერბულინგთან დაკავშირებულ შეკითხვებზე და მასთან გამკლავების რეკომენდაციებზეც ესაუბრათ. რა არის კიბერბულინგი? კიბერბულინგი ციფრული…, 1. ვარ თუ არა ონლაინ ბულინგის მსხვერპლი? სად გადის ზღვარი ხუმრობასა და ბულინგს შორის?,   გაეროს ბავშვთა ფონდი: რასაკვირველია, მეგობრები ერთმანეთს გამუდმებით ეხუმრებიან, თუმცა ხანდახან რთულია, განვასხვაოთ, რა არის ხუმრობა და რა ზიანის მიყენების სურვილი. ამ ზღვარის გავლება ონლაინ კიდევ უფრო რთულდება. ზოგჯერ, ეს ადამიანები გვეუბნებიან, რომ უბრალოდ გვეხუმრებიან და რომ სერიოზულად არ უნდა აღვიქვათ მათი ნათქვამი.   მაგრამ თუ გულნატკენი…, 2. რას იწვევს კიბერბულინგი?, გაეროს ბავშვთა ფონდი: ონლაინ ბულინგის დროს ისეთი შეგრძნება გიპყრობთ, თითქოს ყველგან, საკუთარ სახლშიც კი, თავს გესხმიან. შეიძლება, მოგეჩვენოთ კიდეც, რომ ამ მდგომარეობიდან გამოსავალი არ არსებობს. კიბერბულინგის შედეგები შესაძლოა, საკმაოდ დიდ ხანს გაგრძელდეს და ადამიანზე სხვადასხვაგვარად იმოქმედოს. მოახდინოს მასზე: ფსიქოლოგიური ზემოქმედება - ადამიანი…, 3. როგორ გავლენას ახდენს კიბერბულინგი ჩემს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე?,   გაეროს ბავშვთა ფონდი: კიბერბულინგის გამო, როდესაც არ იცით რას იტყვიან ან იფიქრებენ თქვენზე გარშემომყოფები, შესაძლოა, გაგიმძაფრდეთ სირცხვილის, შფოთვის, დაუცველობის შეგრძნება, გახდეთ უფრო ნერვიულები, რის გამოც, შესაძლოა, ჩამოშორდეთ ოჯახსა და მეგობრებს, მოგემატოთ ნეგატიური ფიქრები და საკუთარ თავთან საუბრის სურვილი, შესაძლოა, დანაშაულის შეგრძნებამ…, 4. ვის უნდა მივმართო, თუკი ონლაინ ბულინგის მსხვერპლი ვარ? რატომ არის გაზიარება მნიშვნელოვანი?, გაეროს ბავშვთა ფონდი: თუ ფიქრობთ, რომ ბულინგის მსხვერპლი ხართ, პირველი, რაც უნდა გააკეთოთ, სანდო პირთან გასაუბრებაა, იქნება ეს მშობელი, ოჯახის წევრი თუ სხვა ზრდასრული ადამიანი. სკოლაში კი შეგიძლიათ, პირისპირ ან ონლაინ გაესაუბროთ სკოლის ხელმძღვანელს, სპორტის მასწავლებელს ან თქვენს საყვარელ პედაგოგს. მაგრამ თუ გიძნელდებათ ამ თემაზე ნაცნობებთან…
10 მარტი 2023

რა არის დეპრესია?

ყველა ბავშვი ხანდახან თავს გრძნობს უგუნებოდ, რაც თან ახლავს ზრდის პროცესს. თუმცა ეს ემოციები შეიძლება  შეშფოთების საგნად იქცეს, როდესაც ბავშვი მათ დიდი ხნის განმავლობაში  ინტენსიურად განიცდის, განსაკუთრებით თუ ესგავლენას ახდენს მის სოციალურ, ოჯახურ და სასკოლო ცხოვრებაზე. მიუხედავად იმისა, რომ დეპრესიაში ყოფნისას ძნელია ოპტიმიზმის შენარჩუნება, მისი…, რა არის დეპრესია?, დეპრესია ფსიქიკური აშლილობის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ფორმაა და ხშირად ვითარდება შფოთვის კვალდაკვალ. დეპრესია შეიძლება იყოს მსუბუქი და ხანმოკლე ან მძიმე და ხანგრძლივი. ზოგიერთ ადამიანს დეპრესია მხოლოდ ერთხელ ემართება, ზოგმა კი შეიძლება რამდენჯერმე განიცადოს. დეპრესიამ შეიძლება თვითმკვლელობამდე მიგვიყვანოს, მაგრამ სათანადო დახმარების გაწევის…, რა იწვევს დეპრესიას?, დეპრესია შეიძლება განვითარდეს ისეთი მოვლენის შედეგად, როგორიცაა შეურაცხყოფა ან სასტიკი მოპყრობა, ძალადობა სკოლაში, ახლობელი ადამიანის სიკვდილი ან სხვა ოჯახური პრობლემები, როგორიცაა ოჯახური ძალადობა ან ოჯახის დანგრევა. ვიღაც შეიძლება დეპრესიაში ჩავარდეს დიდი ხნის მანძილზე სტრესში ყოფნის შედეგად. დეპრესია შეიძლება ოჯახის წევრებსაც განუვითარდეს.…, დეპრესია ბავშვებში და მოზარდებში, დეპრესია შეიძლება გამოვლინდეს ბავშვებსა და მოზარდებში, უკმაყოფილების ან გაღიზიანების ხანგრძლივი პერიოდების სახით. იგი საკმაოდ ხშირია უფროსი ასაკისბავშვებსა და მოზარდებში, მაგრამ ხშირად ამოუცნობი რჩება. ზოგიერთი ბავშვი აღნიშნავს, რომ თავს "უბედურად" ან "მოწყენილად" გრძნობს. სხვებმა შეიძლება თქვან, რომ სურთ საკუთარ თავს ზიანი მიაყენონ ან თავი…, დეპრესიის ნიშნები და სიმპტომები ბავშვებში, სხვადასხვა ბავშვის შემთხვევაში დეპრესია შეიძლება სხვადასხვანაირად მიმდინარეობდეს. ქვემოთ ჩამოთვლილია დეპრესიის რამდენიმე საერთო ნიშანი და სიმპტომი:   ფიზიკური: დაღლილობა ან ენერგიის ნაკლებობა, მაშინაც კი როცა დასვენებულია მოუსვენრობა ან კონცენტრაციის უნარის დაქვეითება უჭირს ყოველდღიური საქმიანობის განხორციელება მადის ან ძილის რეჟიმის ცვლილებები…, როგორ დაეხმაროთ თქვენს შვილს დეპრესიასთანგამკლავებაში, გთავაზობთ რამდენიმე რეკომენდაციას, რისი გაკეთებაც შეგიძლიათ თქვენი შვილის დასახმარებლად, თუ ეჭვობთ, რომ ის დეპრესიაშია: გაარკვიეთ რა ხდება: ჰკითხეთ ბავშვს, როგორ გრძნობს თავს და  მოუსმინეთ ყოველგვარი დასკვნების გამოტანის ან რჩევის მიცემის გარეშე. სთხოვეთ ადამიანებს, რომლებსაც ენდობით, რომლებიც იცნობენ თქვენს შვილს, მაგალითად, საყვარელ მასწავლებელს…, როდის უნდა მიმართოთ სპეციალისტს დახმარებისთვის, ვინაიდან დეპრესიის დიაგნოზის დასმა მხოლოდ კვალიფიციურ სპეციალისტს შეუძლია, მნიშვნელოვანია დახმარება სთხოვოთ ოჯახის ექიმის, რომელსაც შეუძლიათქვენი შვილი გადაამისამართოს ფსიქოლოგთან ან ფსიქიატრთან. თუ ფსიქიკური ჯანმრთელობის სფეროს სპეციალისტი თვლის, რომ თქვენი შვილისთვისსასარგებლო იქნება მკურნალობა, მას შეუძლია ბავშვს შესთავაზოს თერაპიისთვის…