Komunikimi për besim më të mirë tek mjekët
Me mbështetjen e BE-së dhe UNICEF-it, punëtorët shëndetësor forcojnë aftësitë e komunikimit me qytetarët dhe mediat
- Gjendet në:
- Crnogorski
- English
- Shqip
PODGORICË, 1 DHJETOR 2023 - “Para dhe pas ngrënies duhet të lash duart, mos lejo që nëna të paralajmërojë për këtë. Me duar të pista ndotet ushqimi dhe kështu sëmundja futet në trup”.
Breza të shumtë u rritën me këto vargje të Jovan Jovanoviq Zmaj. Kështu, përmes këngës, fëmijët morën një mësim të rëndësishëm për rëndësinë e higjienës personale.
Në vitin 2020, në Mal të Zi, si dhe në mbarë botën para kësaj, u shpall pandemia e koronavirusit. Që duart duhet të jenë të pastra është një mësim që duhej përsëritur vazhdimisht. “Distancë, duar, maskë”, u bë vargu i Xhaxhi Jovës për disa fëmijë të rinj dhe kohë të reja.
Këtë kohë, Vilnerina Ramçiloviq, specialiste e mjekësisë sociale dhe drejtoreshë e Qendrës për Promovimin e Shëndetit në Institutin e Shëndetit Publik, e përshkruan si një kohë të komunikimit krize për të gjithë në sistemin shëndetësor malazez.
Njerëzit prisnin me padurim informacione nga përfaqësuesit e shëndetësisë nga nivelet më të larta, gjë që u mundësua nga konferencat e rregullta për shtyp, transmetimet e lajmeve, sepse shëndeti i qytetarëve është në radhë të parë. Kjo ishte pikërisht mënyra për të ndërtuar besimin mes qytetarëve dhe institucioneve shëndetësore, gjë që kishte një rëndësi të madhe në ato momente, kur e gjithë bota po përballej me sfida të shumta.
Epidemia e koronavirusit është njëra prej shumë temave me të cilat merren punonjësit e ISHP-së dhe shëndetësia në përgjithësi. Për Vilnerinën është gjithashtu një shembull domethënës që tregon se sa e rëndësishme është që publiku të dëgjojë zërat e profesionit dhe shkencës.
"Që të dëgjohet se çka ka shkenca për të thënë," thotë ajo.
Kur flasin profesioni dhe shkenca, ndonjëherë mund të jetë e pakuptueshme për popullatën e përgjithshme. Që mesazhet të dëgjohen dhe kuptohen, ato duhet të komunikohen qartë. Komunikimi efektiv, sipas hulumtimeve, është çelësi i suksesit të shumë ndërhyrjeve në shëndetin publik dhe forcimit të besimit të qytetarëve në shkencë dhe në sistemin shëndetësor. Për këtë arsye, me mbështetjen e BE-së dhe UNICEF-it, janë organizuar trajnime për punëtorët shëndetësor nga kjo fushë. Vilnerina ka vijuar njërin prej tyre.
Ajo është e kënaqur, sepse gjatë punëtorive nuk është dashur që vetëm të dëgjojnë, por edhe kanë marrë pjesë aktive në punë, përmes shembujve praktikë.
“Ajo që më ka mbetur në kokë është rëndësia e përcjelljes së një mesazhi të sigurt, të qartë, informues që është i rëndësishëm për target grupin që po i drejtohem”, përcjell ajo disa përshtypje nga trajnimi.
Për një specialist të mjekësisë sociale, promovimi i shëndetit është pjesë e përditshmërisë.
Promovimi i shëndetit është procesi i fuqizimit të njerëzve për të rritur kontrollin mbi shëndetin e tyre dhe për ta përmirësuar atë.
Ka shumë shembuj në praktikë, dhe për fat të keq, pas pandemisë së Covid-it – ka gjithnjë e më shumë prioritete të shëndetit publik që “konkurrojnë” me njëri-tjetrin për nga rëndësia e tyre.
Kështu, për shembull, imunizimet kanë hyrë në fokusin e publikut si ndërhyrja më e rëndësishme parandaluese e shëndetit publik dhe po bëhen të rëndësishme edhe këto ditë, pasi në muajin nëntor u regjistruan shumë raste të kollës së mirë.
Kolla e mirë është një sëmundje bakteriale shumë infektive, për parandalimin e së cilës, sipas ISHP-së, vaksinimi është masa më efektive dhe thuajse e vetmja masë parandaluese efektive.
Megjithatë, problemi i malinjitetit dhe të gjitha ndikimet që pati pandemia në programet e skriningut dhe të gjitha aktivitetet parandaluese që lidhen me sëmundjet malinje shpesh harrohen.
“Kanceri i gjirit është lokalizimi kryesor i tumoreve malinje të sapo regjistruara tek gratë malazeze, me çdo të katërtin tumor malinj të zbuluar tek një grua në Mal të Zi – kanceri i gjirit. Për këtë arsye, muaji tetor i është kushtuar kësaj sëmundjeje malinje me qëllim të ngritjes së vetëdijes për rëndësinë e kontrolleve të rregullta parandaluese, me qëllim zbulimin e kancerit të gjirit në një fazë të hershme, kur edhe shërimi është i suksesshëm në shumicën e rasteve. Punëtoritë e UNICEF-it më mundësuan të përgatitem në mënyrën më të mirë të mundshme, të ndihem më e sigurt, të kuptoj më qartë nevojat e bashkëqytetarëve tanë për sa i përket komunikimit dhe të përshtat aktivitetet e mia komunikuese, në mënyrë që ato të jenë më të hapura dhe më të qarta për të gjithë. Duke shënuar 'Tetorin Rozë', Instituti për Shëndet Publik ndërmori një hap tjetër të rëndësishëm drejt fuqizimit të komunitetit dhe promovimit të aktiviteteve parandaluese dhe programeve të skriningut, duke kujtuar se gratë duhet të kujdesen për shëndetin e tyre gjatë gjithë vitit dhe të shkojnë rregullisht për kontrolle të gjirit", tha Ramçiloviq.
Me mbështetjen e BE-së dhe UNICEF-it, gjatë muajit dhjetor do të zhvillohen edhe tre trajnime të tjera për punëtorët shëndetësor në “vijën e parë” për komunikimin ndërpersonal me prindërit lidhur me imunizimet, kurse një numër më i vogël i ekspertëve të përzgjedhur mjekësorë do të mësojnë komunikimin në debate publike.
