Ndërmjetësuesit për mbështet
UNICEF apelon që të sigurohet një numër i mjaftueshëm ndërmjetësuesish për mbrojtjen shëndetësore, sociale dhe të fëmijëve dhe edukimin e fëmijëve romë dhe egjiptianë
- Gjendet në:
- Crnogorski
- English
- Shqip
Podgoricë, 15 nëntor 2023 – A është tashmë koha për të shkuar te mjeku? - është një pyetje që me buzëqeshje i bën Muhamed Berisha, baba vetushqyes, Milica Vujadinoviqit, ndërmjetësueses për kujdesin shëndetësor të fëmijëve romë dhe egjiptianë në Podgoricë.
Familja e Muhamedit është vetëm një nga ato që presin me padurim ardhjen e Milicës dhe kolegëve të saj, pasi, siç thotë ai, ajo kujdeset për gjithçka. Edhe për dokumentet.
“Milica, pasi se vetëm je këtu, a mund të shohësh kur duhet të vazhdojmë letërnjoftimin...”, pyet Muhamedi.
Me një psherëtimë lehtësimi sepse nuk është vonuar me vazhdimin e dokumenteve, ai shpjegon se Milica është një ndihmë e madhe.
Muhamedi ka dy fëmijë, të cilët duhet të vizitohen rregullisht te mjeku. Ai punon, kështu që shpesh harron. Por Milica është aty për t'i kujtuar dhe që në kohën e duhur të vij për t’i marrë fëmijët.
Nuk e di se çfarë do të bëja po të mos ishte Milica. Çdo javë ajo sjell terapi për fëmijët. Unë punoj, edhe pse jam i sëmurë vetë. Ndoshta do të harroja, por Milica nuk harron.
Milica Vujadinoviq është njëra nga tre bashkëpunëtorët për përfshirjen e popullatës rome dhe egjiptiane në Podgoricë. Në Mal të Zi punojnë më shumë se 20 ndërmjetësues dhe kjo lloj mbështetje është iniciuar nga organizata gjermane Help në fund të vitit 2020.
Milica, ndryshe punonjëse sociale, është bashkëpunëtore e certifikuar në përfshirje sociale, gjegjësisht ndërmjetësuese për fushën e kujdesit shëndetësor.
“Megjithatë, nuk mund t'i refuzoj kërkesat e përdoruesve, pavarësisht nëse bëhet fjalë për regjistrimin e një fëmije në shkollë apo kopsht, aplikimin për punë, aplikimin për mbështetje financiare për familjen apo zgjidhjen e statusit ligjor në Mal të Zi”, shpjegon Milica.
Ajo thotë se rrjeti i ndërmjetësuesve në të gjithë Malin e Zi funksionon shumë mirë.
“Këtë e tregon edhe një nga detyrat e mia të para të punës ‘më të vështira’. Kishim një kërkesë nga një baba vetushqyes nga Bijelo Polje për të ndihmuar vajzën e tij. Vajza kishte nevojë për ekzaminim nga mjeku specialist në Podgoricë. Për fatin e të gjithëve, kjo u zgjidh - vajza mori të gjithë ndihmën e nevojshme. Prandaj e theksoj gjithmonë se çelësi është bashkëpunimi i mirë ndërmjet institucioneve dhe ndërmjetësuesve, në këtë rast me kolegen time nga Bijelo Polje, por edhe me mua këtu në Podgoricë”, thotë Milica dhe shton se Help më pas e ka ndihmuar atë familje për të rimbursuar shpenzimet.
Ajo thekson se është e vështirë të fitohet besimi i prindërve romë dhe egjiptianë, sidomos te personat që nuk janë nga komuniteti, por që kjo nuk ka qenë problem për të deri më tani.
“Kur e kuptojnë se ju vërtet dëshironi t’i ndihmoni, ua hapin dyert e zemrave dhe shtëpive të tyre”, shpjegon Milica.
Këtë e dëshmon edhe Dragana, për të cilën Milica ka qenë ndihmë dhe mbështetje gjatë shtatzënisë së fundit.
Milica na viziton rregullisht dhe vjen edhe kur e telefonojmë për ndonjë problem. Për gjithçka që nuk dimë, ajo na ndihmon. Për fëmijët, për doktorin, për shkollën... Çfarëdo që na duhet ajo është aty... pa Milicën, gjithçka do të dështonte.
Mjeku i Qendrës Shëndetësore të Podgoricës, Shuquri Hoxhiq, beson se nevojiten më shumë ndërmjetësues për popullatën rome dhe egjiptiane, veçanërisht në fushën e kujdesit shëndetësor.
Duke pasur parasysh natalitetin e lartë në popullatë, dhe faktin që ka barriera gjuhësore, si dhe shumë barriera të tjera, ndërmjetësuesit në fushën e shëndetësisë janë një domosdoshmëri. Sidomos kur bëhet fjalë për fëmijët. Prindërit e tyre shpesh harrojnë kontrollet dhe shpesh nevojiten shpjegime shtesë në lidhje me terapinë. Edhe pse unë i shpjegoj të gjitha dhe i shkruaj, në shumicën e rasteve Milica duhet të përfshihet shtesë në mënyrë që trajtimi të jetë i suksesshëm”, thotë doktor Hoxhiq.
Mirëpo, kontrata e Milicës me Ministrinë e të Drejtave të Njeriut dhe të Pakicave skadon në fund të dhjetorit.
“Pasi përfundoi projekti i organizatës Help, ndërmjetësuesit në janar, deri në fund të këtij viti, u morën nga Ministria e të Drejtave të Njeriut dhe Pakicave”, shpjegon ajo.
Ministria pretendon se ata e kanë njohur rëndësinë e angazhimit të bashkëpunëtorëve të përfshirjes sociale të minoriteteve rome dhe egjiptiane. Ata premtojnë se do të bëjnë përpjekje që në bashkëpunim me Ministrinë e Financave të gjejnë fonde për vazhdimin e programit gjatë vitit të ardhshëm. Plani, thonë ata, është që të shfrytëzohet viti i ardhshëm për të gjetur një mënyrë për punësim të përhershëm të ndërmjetësuesve.
Duke pasur parasysh rëndësinë e ndërmjetësuesve për realizimin e të drejtave të fëmijëve romë dhe egjiptianë, UNICEF i bën thirrje Qeverisë së Malit të Zi që të sigurojë një numër të mjaftueshëm ndërmjetësuesish dhe financim afatgjatë të punës së tyre në sistemin shëndetësor, social dhe mbrojtjes dhe edukimit të fëmijëve.
