Pyetjet e shpeshta lidhur me vaksinimin
Pyetjet më të shpeshta të prindërve në lidhje me vaksinat
- Gjendet në:
- Crnogorski
- English
- Shqip
Vaksinat rutinë të fëmijërisë janë të sigurta dhe efektive. Ato janë testuar në mënyrë rigoroze dhe është vërtetuar se parandalojnë sëmundje të rënda, duke shpëtuar miliona jetë fëmijësh çdo vit. Vaksinimi rutinë ofron mbrojtje afatgjatë - në mënyrë që fëmijët të mund të bëjnë jetë të shëndetshme dhe cilësore, pa pasur ndikimin e një fëmijërie të kaluar duke luftuar me sëmundje të parandalueshme.
Çfarë janë vaksinat?
Vaksinat janë produkte që zakonisht jepen në fëmijëri për të mbrojtur fëmijët kundër sëmundjeve të rënda, shpesh vdekjeprurëse. Duke stimuluar mbrojtjen natyrale të trupit tuaj, ato e përgatisin trupin tuaj për të luftuar sëmundjen më shpejt dhe në mënyrë më efektive.
A janë të sigurta vaksinat?
Vaksinat janë shumë të sigurta. Fëmija juaj ka shumë më tepër gjasa të lëndohet nga një sëmundje e parandalueshme nga vaksina sesa nga një vaksinë. Të gjitha vaksinat kalojnë nëpër testime rigoroze të sigurisë, duke përfshirë provat klinike, përpara se të miratohen për publikun. Vendet do të regjistrojnë dhe shpërndajnë vetëm vaksinat që plotësojnë standardet rigoroze të cilësisë dhe sigurisë.
Pse duhet të vaksinoj fëmijën tim?
Vaksinat shpëtojnë jetë. Vetëm vaksinat e fruthit vlerësohet se kanë parandaluar mbi 21 milionë vdekje midis viteve 2000 dhe 2017.
Vaksinat do të ndihmojnë në mbrojtjen e fëmijës tuaj kundër sëmundjeve që mund të shkaktojnë dëm serioz ose vdekje, veçanërisht te njerëzit me sistem imunitar në zhvillim si foshnjat.
Është e rëndësishme të vaksinoni fëmijën tuaj. Nëse jo, sëmundjet shumë ngjitëse si fruthi, difteria dhe polio, të cilat dikur ishin zhdukur në shumë vende, do të kthehen.
A mund të përballojë fëmija im të gjitha këto vaksina?
Po. Shumë prindër shqetësohen se vaksinat e shumta do të mbingarkojnë sistemin imunitar të fëmijës së tyre. Por fëmijët janë të ekspozuar ndaj qindra mikrobeve çdo ditë. Në fakt, një ftohje e zakonshme ose dhimbja e fytit do të ngarkojë më shumë sistemin imunitar të fëmijës sesa vaksinat.
A duhet ta vaksinoj fëmijën tim edhe për sëmundje që nuk raportohen më në vendin tim?
Vaksinat mund ta ndihmojnë fëmijën tuaj të rritet i shëndetshëm. Ju duhet t'i vaksinoni ata edhe kundër sëmundjeve që nuk raportohen më në vendin tuaj, sepse ato mund të rishfaqen shpejt nëse njerëzit nuk imunizohen kundër tyre.
Për më tepër, për shkak të botës tonë shumë të ndërlidhur, fëmija juaj mund të ekspozohet ndaj sëmundjeve të parandalueshme me vaksina të bartura nga njerëz të pavaksinuar nga vende të tjera ku ato ende shfaqen.
Disa sëmundje nuk raportohen më në shumë vende për shkak të suksesit të vaksinave. Megjithatë, nëse njerëzit ndalojnë vaksinimin, këto sëmundje mund të kthehen, duke vënë në rrezik të gjithë ata që janë të pambrojtur.
Ndiqni planin tuaj kombëtar të imunizimit dhe sigurohuni që fëmija juaj të jetë i sigurt dhe i mbrojtur.
Çfarë është imuniteti i tufës?
Nëse mjaft njerëz në komunitetin tuaj janë imunizuar kundër një sëmundjeje të caktuar, ju mund të arrini diçka që quhet imuniteti i tufës. Kur kjo ndodh, sëmundjet nuk mund të përhapen lehtë nga personi në person, sepse shumica e njerëzve janë të imunizuar. Kjo siguron një shtresë mbrojtjeje kundër sëmundjes edhe për ata që nuk mund të vaksinohen, siç janë foshnjat.
Imuniteti i tufës gjithashtu parandalon shpërthimet duke e vështirësuar përhapjen e sëmundjes. Sëmundja do të bëhet gjithnjë e më e rrallë, ndonjëherë edhe duke u zhdukur tërësisht nga komuniteti.
A mundet që një vaksinë të bëjë që fëmija im të sëmuret?
Vaksinat janë jashtëzakonisht të sigurta dhe efektet anësore serioze janë të rralla. Pothuajse të gjitha sëmundjet ose shqetësimet pas vaksinimit janë të vogla dhe të përkohshme, të tilla si një dhimbje në vendin e injektimit ose temperaturë e lehtë. Këto shpesh mund të kontrollohen duke marrë ilaçe kundër dhimbjeve pa recetë, siç këshillohet nga një mjek, ose duke aplikuar një leckë të ftohtë në vendin e injektimit. Nëse prindërit janë të shqetësuar, ata duhet të kontaktojnë mjekun ose ofruesin e kujdesit shëndetësor.
Studime dhe kërkime të gjera tregojnë se nuk ka asnjë provë për një lidhje midis vaksinave dhe autizmit.
Cilat sëmundje parandalojnë vaksinat?
Vaksinat e mbrojnë fëmijën tuaj nga sëmundje të rënda si polio, të cilat mund të shkaktojnë paralizë; fruthi, i cili mund të shkaktojë ënjtje të trurit dhe verbëri; dhe tetanusi, i cili mund të shkaktojë kontraktime të dhimbshme të muskujve dhe vështirësi në të ngrënë dhe frymëmarrje, veçanërisht te të porsalindurit. Për një listë të vaksinave më të zakonshme dhe sëmundjeve që ato parandalojnë, shikoni këtë listë të vaksinave më të zakonshme dhe sëmundjeve që ato parandalojnë.
A mund të zëvendësojnë një vaksinë mjekimi natyral ose procedurat e shërimit?
Vaksinat nuk janë trajtime. Vaksinat parandalojnë që trupi të infektohet dhe të sëmuret një person. Ndryshe nga trajtimet ose procedurat shëruese, vaksinat reduktojnë rreziqet e infeksionit dhe komplikimeve që lidhen me sëmundjen për shkak të natyrës së tyre parandaluese. Vaksinat gjithashtu parandalojnë stresin, shtrimet në spital dhe kostot që lidhen me trajtimet dhe medikamentet. Më e rëndësishmja, vaksinat mund të shpëtojnë jetën e fëmijës suaj. Kjo është arsyeja pse ju nuk duhet të zëvendësoni një vaksinë me ndonjë ilaç tjetër ose procedurë shërimi.
A fitohet imuniteti natyral nëpërmjet një infeksioni më mirë se përmes vaksinimit?
Mos vaksinimi i fëmijës suaj dhe lënia e tij të kapet nga një sëmundje e parandalueshme nga vaksina e vë atë në rrezik vuajtjeje, komplikimesh, shtrimi në spital dhe, në varësi të sëmundjes, paaftësi apo edhe vdekje. Nuk ia vlen të përpiqeni ta bëni fëmijën tuaj të zhvillojë imunitet natyral. Disa sëmundje, si fruthi, mund të shkaktojnë dëm dhe efekte afatgjata në sistemin imunitar të fëmijës. Vaksina mbron fëmijën tuaj dhe parandalon infeksionin e mëtejshëm te vëllezërit e motrat, miqtë, shokët e klasës dhe madje edhe të rriturit që nuk janë vaksinuar. Sigurohuni që fëmija juaj të jetë i vaksinuar sipas planit kombëtar të imunizimit për ta mbrojtur atë nga infeksionet e rrezikshme.
Cilat vaksina duhet t'i jap fëmijës tim?
OBSH rekomandon që të gjithë fëmijët të marrin një grup vaksinash që do t'i mbrojnë ata nga sëmundjet e rrezikshme. Për të ditur se cilat vaksina rekomandohen në vendndodhjen tuaj, konsultohuni me planin tuaj kombëtar të imunizimit ose diskutoni atë me mjekun tuaj të familjes, pediatrin ose infermieren e kujdestarisë. Në shumicën e vendeve të Evropës dhe Azisë Qendrore rekomandohen vaksinat kundër: Hepatitit B, fruthit, shytave dhe rubeolës (MMR), poliomielitit, difterisë, tetanusit dhe pertusisit (DTP), rotavirusit (Rota), tuberkulozit (BCG), sëmundjeve pneumokokale (PCV), Haemophilus influenzae tip b (Hib) dhe papillomavirusit të njeriut (HPV).
Sigurohuni që të ndiqni kalendarin e imunizimit dhe të mos humbisni ose vononi asnjë vaksinë të rekomanduar. Nëse fëmija juaj ka një kartë vaksinimi, ju mund ta përdorni atë për të mbajtur gjurmët e vaksinave të administruara dhe për të shmangur humbjen e datës së tyre. Mungesa/shtyrja e vaksinimit rrit rrezikun e infeksionit që mund të shkaktojë vuajtje, duke çuar në shtrime në spital dhe deri në vdekje.
Cili është plani i rekomanduar i vaksinave?
Planet e imunizimit ndryshojnë sipas vendit në varësi të sëmundjeve më të përhapura. Ju mund të gjeni një përmbledhje të vaksinave të rekomanduara dhe datat e përafërta nga qendra juaj shëndetësore, mjeku ose Ministria e Shëndetësisë.
A mund të ndryshoj ose shtyj planin e vaksinave?
Nuk rekomandohet shtyrja e planit të vaksinimit. Sa herë që vononi një vaksinë, po rritni cenueshmërinë e fëmijës tuaj ndaj sëmundjeve të rënda.
Shmangni rreziqet dhe sigurohuni që të ndiqni planin tuaj kombëtar të imunizimit për të mbrojtur fëmijën tuaj përpara se të ekspozohet ndaj një sëmundjeje kërcënuese.
Nëse nuk jeni të sigurt kur fëmija juaj duhet të bëjë vaksinimin e radhës, kontrolloni kartën e vaksinimit të fëmijës tuaj ose bisedoni me mjekun e fëmijës suaj.
Unë nuk e kam vaksinuar fëmijën tim në kohën e rekomanduar. A është tepër vonë për të arritur planin e imunizimit?
Për shumicën e vaksinave, nuk është kurrë vonë për të arritur planin. Bisedoni me mjekun tuaj se si të merrni ndonjë dozë vaksinimi të humbur për veten ose fëmijën tuaj. Mos harroni të qëndroni të vëmendshëm ndaj planit të imunizimit. Kur vononi ose humbisni vaksinat, fëmija juaj mbetet – për një periudhë më të gjatë – në rrezik të infeksioneve që mund të shkaktojnë dëme të rënda dhe madje edhe vdekje. Për të mos harruar takimet e vaksinimit, mund të vendosni alarmet në telefonin tuaj ose të mendoni për mënyra të tjera për t'ju mbajtur vigjilent në orarin e imunizimit.
Si mund ta di nëse një vaksinë është kundërindikuar për fëmijën tim?
Ka shumë pak kundërindikime për vaksinat. Shumica e tyre janë zakonisht të përkohshme dhe vaksina mund të administrohet sapo gjendja, si ethet e shkallës së lartë, të zhduket. Nëse jeni të shqetësuar se një vaksinë mund të jetë kundërindikuar për fëmijën tuaj, diskutoni atë me mjekun e fëmijës suaj. Mos harroni se vaksinat parandalojnë sëmundje të rrezikshme. Duke e vaksinuar fëmijën tuaj, ju e ndihmoni atë të rritet i shëndetshëm.
