Mbështetje për fëmijët refugjatë
Kryqi i Kuq, me mbështetjen e UNICEF-it, ofron punëtori të mbështetjes psiko-sociale për fëmijët refugjatë
- Gjendet në:
- Crnogorski
- English
- Shqip
TIVAR, 3. Nëntor 2023. - Për gati 400 familje nga Ukraina, jeta në Tivar, ku kanë ikur që nga fillimi i luftës në shkurt të vitit të kaluar, po vazhdon normalisht. Shumica kanë gjetur punë, i njohin tregtarët vendas, kanë kujdes shëndetësor, fëmijët e tyre shkojnë në shkollë...
„Shumica prej tyre planifikojnë ta kalojnë një periudhë më të gjatë këtu”, thonë nga Kryqi i kuq i Tivarit, i cili prej disa muajsh me mbështetjen e UNICEF-it realizon punëtori për mbështetje psiko-sociale për refugjatët nga Ukraina.
Edhe pse tani për tani e kanë rregulluar jetën, dëshira e të gjithëve është që situata në Ukrainë të rregullohet, të ketë sa më pak viktima dhe të ribashkohen familjet e shkatërruara nga lufta.
Ata duan të fillojnë të jetojnë një jetë normale. Pas humbjes së anëtarit më të afërt të familjes, largimit nga shtëpia dhe vendlindja, të qenit refugjat është trauma më e madhe në jetë. Shkoni në një udhëtim pa adresë.
Traumat janë të rënda dhe do t'i ndjekin veçanërisht personat e pjekur për një kohë të gjatë, por, shton ajo, nga traumat nuk kursehen as fëmijët. Kjo është arsyeja pse programi i mbështetjes psiko-sociale që ata e zbatojnë është jashtëzakonisht i rëndësishëm, konsideron Crnçeviq.
“Programi i mbështetjes së shëndetit mendor është zbatuar që në fillim, mendoj se po jep rezultate shumë të mira”. Shfrytëzuesit tanë janë njerëz shumë të arsimuar, të cilët janë të vetëdijshëm se sa e rëndësishme është kjo mbështetje psikologjike dhe psiko-sociale, dhe ata ishin shumë të lumtur të përgjigjen, e dinin se do të ishte e dobishme”, ka deklaruar sekretarja Crnçeviq.
Programi mbështetës zbatohet në grup dhe individualisht, për të gjitha moshat. Një psikologe, një vullnetare e Kryqit të kuq, Jana Shekularac, punon me shfrytëzuesit.
“Në ditët e para, gjëja më e rëndësishme ishte të dëgjoje nevojat e shfrytëzuesëve, t'i ndihmojë ata ta përballonin stresin, t'i tejkalojnë dallimet kulturore... Tani është më shumë punë individuale që lidhet me traumën. Trauma është më e theksuar te disa, sidomos te fëmijët, kështuqë tani më së shumti punoj me ta”, tha psikologia Shekularac.
Tek fëmijët me të cilët punon, shpjegon ajo, vërehen ndryshime të mëdha në sjellje – këta janë fëmijë që kanë problem me rregullimin e emocioneve.
Këta fëmijë tërhiqen, kanë makthe, shqetësime fizike, si dhimbje koke të vazhdueshme, dhimbje barku... Me ta duhet të punohet shumë”, thotë psikologia dhe vullnetarja e Kryqit të kuq të Tivarit.
Shfrytëzues të punëtorive janë edhe adoleshentët, të cilët kanë probleme me përshtatjen në shkollë.
"Ata shpesh rrinë së bashku, nuk takojnë shumë fëmijë që nuk flasin gjuhën e tyre," ka shtuar Shekularac.
Barriera gjuhësore ndonjëherë është problem për Janën kur punon me shfrytëzuesit, por ajo thotë se ka ndihmën e një përkthyesi.
E di që shumë gjëra humbasin në përkthim, kjo më nevrikos, por me fëmijët është më e lehtë ta mbushësh atë boshllëk sesa me të rriturit, sepse komunikojmë edhe me vizatime, fëmijët mund t’i shprehin ndjenjat edhe në mënyra të tjera.
Jana vidi pozitivne rezultate rada s djecom iz Ukrajine i kada je riječ o izražavanju i razumijevanju njihovih emocija.
Opisujući jedan od slučajeva navodi primjer djevojčice koja je na radionicama bila nekomunikativna, teška za saradnju, a sakrivala je i rane na rukama.
„Naknadno smo saznali da su te rane nastale usljed izliva bijesa. Nakon više radionica, pokazala je spremnost da priča o pozadini svojih emocija, da ih imenuje i pokuša kanalisati na pravi način.”
Navodi i slučaj dječaka koji je po dolasku u Crnu Goru počeo da spava u krevetu s majkom. Nakon individualnog rada s njim, kaže Jana, dječak ponovo spava sam, a svjedoči i o kvalitetnijem snu.
Volonterka barskog Crvenog krsta rekla je i da je u toku rada s djecom posebna pažnja posvećena i radu s roditeljima, odnosno starateljima.
Ona smatra da, uz podršku koju dobijaju od institucija ili kroz programe i radionice kakve organizuju u Crvenom krstu, podršku ukrajinskim izbjeglicama može da pruži i svaki pojedinac u Crnoj Gori:
„Ne samo prema njima, nego prema svima, treba da budemo tolerantni, razvijamo empatiju, prihvatamo različitosti. Da radimo na osnaživanju, da nekoga osnažimo, pa ćemo da riješimo traumu…”
Radionice psiho-socijalne podrške za djecu izbjeglice, uz podršku UNICEF-a, Crveni krst organizuje u okviru odgovora na krizu izazvanu ratom u Ukrajini i povećan priliv lica koja traže međunarodnu zaštitu u Crnoj Gori.
