„Bez wątpienia jest tu fajnie; ale prawdziwy dom, to własny dom...”
Badanie subiektywnego dobrostanu dzieci i młodzieży mieszkających w Polsce w obliczu wojny w Ukrainie
- Available in:
- English
- Polish
Highlights
W Międzynarodowym Dniu Praw Dziecka, trzy międzynarodowe organizacje działające na rzecz ochrony dzieci w Polsce: Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF), Plan International i Save the Children opublikowały raport z badania subiektywnego dobrostanu dzieci i młodzieży mieszkającej w Polsce w obliczu wojny w Ukrainie. Raport opiera się na głosach i opiniach dzieci, przedstawionych na podstawie wykonanych przez nie zdjęć i wyrażonych podczas konsultacji.
Konsultacje skupiały się wokół trzech tematów: zdrowie psychiczne i dobrostan psychospołeczny dzieci uchodźców z Ukrainy, ich edukacja oraz integracja z polskim społeczeństwem. Wśród najważniejszych wniosków z raportu znalazły się:
- Dzieci z Ukrainy wyrażały uczucia tęsknoty za ludźmi, zwierzętami domowymi i miejscami, które pozostawiły w swym rodzinnym kraju.
- Niektóre dzieci i nastolatki stają się apatyczne i uciekają się do nadmiernego spania i jedzenia, gdy czują się przytłoczone stresem.
- Ponad połowa uczestników badania z Ukrainy stwierdziła, że chciałaby porozmawiać z „jakimś profesjonalistą” o swoim zdrowiu psychicznym.
- Dzieci uczęszczające do polskiej szkoły stwierdziły, że choć borykają się z wieloma wyzwaniami, takimi jak bariera językowa i przystosowanie się do nowego systemu kształcenia, to jednak chodzenie do szkoły zapewnia im pewną rutynę.
- Nauka w szkole ukraińskiej w trybie online jest uważana za bardzo męczącą ze względu na ilość czasu spędzanego przed ekranem, ale przede wszystkim dlatego, że według uczestników zajęcia te nie są dobrze zorganizowane.
- Chęć pozostania w Polsce wyraziła niespełna połowa uczestników badania z Ukrainy.
- Niektóre dzieci z Ukrainy poinformowały, że doświadczyły dyskryminacji w szkole, zarówno ze strony nauczycieli, jak i rówieśników z klasy.
- Kiedy uczestnicy badania z Polski i Ukrainy mieli wystarczające możliwości głębokiej indywidualnej wymiany zdań z innymi, przypominali sobie pozytywne doświadczenia, zgodne spędzanie czasu oraz budowanie przyjaźni.
W odpowiedzi na te wyzwania, raport rekomenduje podjęcie konkretnych i praktycznych kroków przez polskie władze krajowe i samorządowe, agencje ONZ, organizacje pozarządowe oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Rekomendacje podzielono na trzy kluczowe obszary:
Zdrowie psychiczne i dobrostan psychospołeczny
- Zwiększenie świadomości oraz dostępu dzieci uchodźców z Ukrainy do wyspecjalizowanych bezpłatnych usług opieki nad zdrowiem psychicznym, np. poprzez rekrutację ukraińskojęzycznych specjalistów zdrowia psychicznego.
- Opracowanie programów umiejętności rodzicielskich, podnoszące zdolności wychowawców, asystentów międzykulturowych i wolontariuszy.
Edukacja
- Udostępnienie większej liczby ukraińskich asystentów międzykulturowych w polskich szkołach oraz wzbogacenie treści szkoleń dla nauczycieli o moduły dotyczące spójności społecznej i kulturowej, wrażliwości na konflikty, praktyk antydyskryminacyjnych i dobrostanu.
- Priorytetowe traktowanie zajęć z języka polskiego, wsparcia w formie zajęć wyrównawczych oraz programów mentoringu rówieśniczego.
- Dostarczanie informacji o możliwościach edukacyjnych dla dzieci z Ukrainy.
Spójność i partycypacja
- Zapewnienie finansowania zajęć pozalekcyjnych, które umożliwią dzieciom z Ukrainy, zwłaszcza tym, których nauka szkolna odbywa się przez internet, budowanie znaczących relacji z innymi osobami w Polsce.
- Utworzenie anonimowych i przyjaznych dzieciom mechanizmów przekazywania informacji zwrotnej w szkołach i miejscach przyjaznych dzieciom, aby miały one możliwość bezpiecznego zgłaszania i mówienia o kwestiach, które je niepokoją.
